Chan hòa, thán phục và cảm mến là ba từ mà chúng tôi dành tặng cho Kinabalu và những người bạn tại Malaysia. Chan hòa, thán phục và cảm mến cũng là những tâm tình còn đọng lại nơi mỗi người chúng tôi khi ra về.
CHAN HÒA
Chan hòa giữa người với người
Ngay từ khi máy bay hạ cánh tại sân bay Kota Kinabalu, PACOS đã chào đón chúng tôi cách chu đáo, sự niềm nở của họ làm cho chúng tôi xua tan mệt mỏi sau khoảng thời gian dài không đáp cánh được vì thời thiết xấu. 5 nơi chúng tôi đã đi qua bao gồm văn phòng và trường học của PACOS, Làng Tampasak, Làng Kiau, thôn Tiong và giáo xứ Đức Mẹ Vô Nhiễm Bukit Padang. Tại những nơi này, chúng tôi nhận được tình thân của các em sinh viên, nhân viên PACOS và bà con địa phương thật chan hòa. Đặc biệt ở tại thôn Tiong, chúng tôi chia nhiều nhóm về các gia đình, sống chung với họ, được ăn ngon, ngủ ngon như ở nhà cha mẹ, anh chị em mình. Trong các sinh hoạt chung tại cộng đồng, mỗi gia đình mang một vài món ăn và mọi người cùng ăn chung với nhau. Đặc điểm đó thể hiện sự chan hòa trong nội bộ thôn làng và sự trân trọng trao ban cho từng vị khách đến từ Việt Nam.
Chan hòa giữa Con Người với Thiên Nhiên
Đời sống của người dân tại các cộng đồng nơi đây gắn liền với rừng, dưới chân đỉnh núi Kinabalu hùng vĩ cao nhất Đông Nam Á. Trên đường từ thành phố vào chân núi Kinabalu, từng nhóm nhà sàn lấp ló trên triền núi, lẫn vào trong những đám rừng và suối chảy quanh co dần hiện ra trước mắt chúng tôi. Không gian thật tĩnh lặng. Không khí thật yên bình. Người dân địa phương không khai thác nhiều từ rừng. Họ chỉ dùng những mảnh đất nhỏ để làm nương rẫy. Mọi sản vật được trồng cấy đều tự cung tự cấp cho gia đình và chia sẻ cho những người xung quanh, có dư mới mang đi bán. Ở đây, những người bạn tại Tampasak, Kiau và Tiong coi hệ sinh thái xung quanh là món quà và là người bạn mà Thiên Chúa ban tặng. Do vậy cây cối, nguồn nước, đất đai được giữ gìn một cách trọn hảo. Sức sống của con người và thiên nhiên ở đây như một cây tốt được cắm rễ vào vùng đất đầy dinh dưỡng và đa dạng. Các bạn được vun trồng từ tình yêu thiên nhiên, sinh hoa quả tốt và bình an cho mọi Thụ Tạo.
Qua thiên nhiên chúng tôi được kết nối với Thiên Chúa và với nhau
Đều là những người nông dân, nên khi chia sẻ những điều về nông nghiệp chúng tôi thực sự được kết nối với nhau. Đặc biệt trong buổi chia sẻ hạt giống vào tối ngày thứ 3, những nông dân trân trọng hạt giống của nước bạn. Mọi người nâng niu những sự sống được ban tặng. Mọi người thành tâm cầu nguyện xin Thiên Chúa chúc lành cho mưa thuận gió hòa, cho tình bạn giữa người với người và tình bạn giữa con người với thiên nhiên được nảy nở nhưng những hạt giống đa dạng và phong phú ấy.
THÁN PHỤC
Thán phục trước những sáng kiến của cộng đồng
Thành tựu to lớn nhất nơi đây là tổ chức cộng đồng tại các buôn làng. Gompito và Tiong Karanaan là hai tổ chức cộng đồng mà đoàn được tiếp cận. Điểm chung của 2 tổ chức: xây dựng những hương ước và phát huy truyền thống bản địa để cùng nhau bảo vệ rừng, giữ các nguồn nước trong địa bàn. Trong nông nghiệp, họ “không thèm” sử dụng phân thuốc hóa học. Hơn thế nữa họ còn bài trừ và từ chối trợ cấp phân từ nhà nước. Ngoài ra, trong cơ cấu còn có những nhóm phụ nữ, giới trẻ, giáo dục, an sinh xã hội, kinh tế, văn hóa,… góp phần phát triển đa dạng về mọi mặt của đời sống và xây dựng khả năng tự phục hồi sau thiên tai. Tại đây, chúng tôi được gặp 3 mô hình phát triển kinh tế: Mô hình chế biến các sản phẩm từ Dứa của chị em phụ nữ làng Kiau, chế biến sản xuất Cà Phê hộ gia đình và làm bánh ăn liền từ Khoai Mì. Mỗi mô hình tuy mức độ phức tạp khác nhau nhưng đều mang tính cộng đồng vì họ cùng nhau làm và sẵn sàng chia sẻ hết những kiến thức liên quan cho chúng tôi.
Thán phục trước tinh thần làm việc của nhân viên PACOS
PACOS là tổ chức làm việc với các nhóm người dân tộc thiểu số tại SaBah, Malaysia được 30 năm. Đa phần những nhân viên kì cựu đều làm việc lâu dài và đánh đổi cả thanh xuân để phục vụ cho cộng đồng trong lĩnh vực bảo tồn tài nguyên và văn hóa. PACOS thực sự hiểu người dân của mình vì chính họ trước khi làm việc với bà con đã tìm hiểu kì càng về phong tục truyền thống và hệ thống kiến thức bản địa của bà con. PACOS thực sự cần mẫn, kiên trì và chung thủy vì đã đi với một số cộng đồng trong ba thập kỉ qua từ khi mới bắt đầu cho đến ngày hôm nay. Là những nhân viên cộng đồng của Caritas Đà Lạt, chúng tôi thực sự được truyền cảm hứng và tinh thần rất nhiều trong công việc của mình khi được gặp gỡ nhân viên của PACOS.
CẢM MẾN
Gửi đến những người bạn PACOS và nông dân Malaysia chúng tôi đã gặp gỡ
Trước lối sống hòa hợp với thiên nhiên và với mọi người, chúng tôi cảm mến các bạn như là những người cùng chung chí hướng. Các bạn là những người đi trước, đem lại cho chúng tôi mẫu gương về “THẢNH THƠI và AN BÌNH”
Trước sự đón tiếp và chia sẻ nồng hậu, quảng đại, phóng khoáng, chúng tôi cảm mến các bạn vì các bạn đem lại cho chúng tôi nhiều món quà vô giá.
Trước sự hy sinh dấn thân vì cộng đồng, chúng tôi cảm mến các bạn vì các bạn đã truyền cảm hứng dấn thân vì cộng đồng cho chúng tôi.
Tạ ơn Chúa và cám ơn nhau. Trên hành trình dài đấu tranh, phấn đấu để bảo tồn thiên nhiên và văn hóa chúng ta luôn luôn có nhau dù ở bất kì nơi đâu. Xin cho công cuộc của chúng ta luôn vững vàng như đỉnh núi Kinabalu, một biểu tượng tuyệt đẹp mà Thiên Chúa ban cho các bạn và nhân loại.
